Woekerend gedrag

Hebt u wel eens een consumptief krediet gesloten voor een bedrag onder de € 500,-? Waarschijnlijk niet. Toch zijn er regelmatig mensen die dat wél doen. Zoveel zelfs dat er bedrijven zijn die hun bestaansrecht daaraan ontlenen. Flitskredieten. U kunt er rustig € 100,- lenen voor een periode van twee weken. Ik denk dat mensen die een dergelijke lening nodig hebben, eigenlijk behoefte hebben aan een cursus ‘Omgaan met geld’.

Nu valt er aan een krediet van honderd euro niet zo veel te verdienen. De wettelijk toegestane rente is tenslotte gemaximeerd op iets in de buurt van de 15% per jaar. Dat is voor zo’n krediet dan pak weg 50 cent rente. Daar kunnen flitskredietbedrijven niet van leven. Dat doen ze ook niet. Ze verbinden voorwaarden aan een krediet, die geen rente heten, maar wel lucratief zijn. Zo moet u bijvoorbeeld bij elk krediet een verzekering kopen van € 25,-. Mag dat? Ja, jammer genoeg wel. Inventief? Nee, kijk maar naar de geschiedenis.

In Nederland zijn woekerrentes verboden. Maar er is een tijd geweest dat rente helemaal niet mocht. In de hele christelijke wereld niet en dus ook niet in Nederland. Pakweg tot het einde van de middeleeuwen verbood de kerk iedere vorm van rente. Elke rente werd gezien als woeker. Maar ergens rond 1400 begonnen ze in Italië al verzekeringen te verplichten bij een ‘gratis’ lening. En later bedachten wij in Nederland, toen wij wereldhandelsleider waren, nog een paar lucratieve constructies.

Dat leidt tot verschillende gedachten. Bijvoorbeeld dat er altijd wel een oplossing is als je aan een lening wilt verdienen. Waarmee islamitisch bankieren meer een kwestie van terminologie is, dan van principe. En dat er in elk systeem handelaren zijn die regels omzeilen als daar geld mee te verdienen valt. Ja, het is goed dat de AFM probeert wat aan die flitskredietpraktijken te doen. Uiteindelijk betalen degenen die er het minst toe in staat zijn de rekening daarvan. Maar u hoort mij niet zeggen dat het minder fraai is dan het gebruik van brievenbusfirma’s om belasting te ontwijken.

En het leert natuurlijk ook dat je kunt proberen mensen tegen de buitenwereld te beschermen, maar uiteindelijk niet tegen zichzelf.

Dik van Velzen